Oever van Valkenburgse Meer ingezakt door slappe zandlaag

LEIDEN (ANP) – Na ruim twee weken weet het Hoogheemraadschap van Rijnland waardoor een deel van de oever van het Valkenburgse Meer bij Leiden is ingezakt. Op 1 april verdween aan de zuidkant van het meer, over een lengte van ongeveer 200 meter, zo’n 20 meter van de oever in het water. Volgens onderzoeksinstituut Deltares zakte de kade in door zettingsvloeiing: een slappe zandlaag die als een soort drijfzand wegstroomt.

Hoe dit kon gebeuren, moet nader onderzocht worden. De provincie Zuid-Holland en de gemeente Katwijk, waar het Valkenburgse Meer in ligt, leiden het vervolgonderzoek. Mogelijk heeft de zandwinning in het meer geleid tot het instorten van de oever. Daarbij vielen geen gewonden; wel verdwenen bomen en een deel van een wandelpad in het water.

Volgens Deltares is “een belangrijk feit” dat de zandwinning op 1 april werd hervat, kort voordat de oever inzakte. Het weghalen van zand kan “een ongunstig effect” hebben op de kades. In het Deltares-rapport staat echter dat er “nog geen gegevens of inzichten” zijn om te kunnen concluderen dat de zandwinning aanleiding was voor de oeverschade.

Verboden gebied

De noodverordening die Katwijk heeft ingesteld op en om het meer, blijft voorlopig van kracht. Ook de met zandzakken aangelegde nooddijk van 350 meter breed blijft staan, net als de tijdelijke dam aan de noordzijde van het meer. Nog steeds verdwijnen stukjes van de kant in het water (afkalven) en Rijnland verwacht dat dit de komende weken doorgaat.

“De resterende kade ziet er vooralsnog sterk genoeg uit”, aldus dijkgraaf Rogier van der Sande. Het waterschap zegt nog niet te kunnen garanderen dat de hele oever stabiel is. Daarom blijft de recreatieplas voorlopig verboden gebied.

De provincie Zuid-Holland, eigenaar van de beschadigde kade en vergunningverlener voor de zandwinning, wil in het vervolgonderzoek achterhalen hoe dit kon gebeuren. De provincie wil ook weten hoe veilig de situatie nu is en welke recreatieactiviteiten op en rond het meer mogelijk zijn. “We snappen dat de huidige situatie erg vervelend is voor de getroffen ondernemers en direct belanghebbenden. Maar veiligheid gaat boven alles”, zegt gedeputeerde Arne Weverling.

ANP