Rechter doet over twee weken uitspraak over PAS-melders

ZUTPHEN (ANP) – Over of zogeheten PAS-melders gelegaliseerd moeten worden, doet de rechter over twee weken uitspraak. Farmers Defence Force (FDF) had een kort geding aangespannen tegen de Staat, de zaak diende woensdag in de rechtbank in Zutphen. PAS-melders zijn boeren die volgens FDF buiten hun schuld om niet de juiste natuurvergunning hebben en in feite illegaal werken.

In het kort geding eist FDF dat boerenbedrijven zonder vergunning “onmiddellijk” worden gelegaliseerd. In eerste instantie gaat de zaak over zeven PAS-melders. Eerder hoefden boerenbedrijven volgens het Programma Aanpak Stikstof (PAS) geen vergunning aan te vragen, een melding van hun stikstofuitstoot was voldoende. De Raad van State vernietigde deze aanpak van de overheid in 2019. De boeren hebben nu een vergunning nodig, maar lokale overheden kunnen die vaak niet afgeven omdat er onvoldoende stikstofruimte is. PAS-melders verkeren sindsdien naar eigen zeggen in grote onzekerheid.

FDF noemt de situatie “onrechtmatig”. De belangenorganisatie stelt dat boeren nu opgezadeld zitten met hun status als PAS-melder, terwijl zij destijds gewoon vergunningen zouden hebben gekregen voor uitbreidingen van activiteiten op boerderijen zonder die status. Ze zijn daarnaast bang voor zogeheten handhavingsverzoeken aan het adres van de boeren, bijvoorbeeld door Mobilisation for the Environment (MOB). Deze milieuorganisatie voert rechtszaken tegen de provincie, opdat die ingrijpt bij bedrijven die te veel stikstof uitstoten.

Algemeen pardon

De staatsadvocaat zei woensdag dat PAS-melders weliswaar buiten hun eigen schuld in deze situatie zijn terechtgekomen, maar dat van legalisering geen sprake kan zijn. Juridisch is er sprake van een “heel moeilijke puzzel”, aldus advocaat Roelof Reinders. Hij zei dat de staat “zich niet aflatend inzet voor een oplossing voor alle PAS-melders”. Zo wordt gekeken naar legaliseren en wordt bekeken of zij recht hebben op een schadevergoeding. De Staat doet er alles aan “om handhaving te voorkomen”. Dat boeren zonder status als PAS-melder destijds gewoon uitbreidingsvergunningen zouden hebben gekregen, bestreed de advocaat echter. Volgens hem zouden die ook bij de rechter zijn gestrand.

FDF zei ook dat PAS-melders in financiële problemen kunnen komen door hun status omdat banken dan moeilijker doen. De organisatie pleit voor een algemeen pardon. Reinders stelde nog dat de Staat “de druk” voelt in de kwestie en zich tot het uiterste inspant voor de PAS-melders.

De rechter sprak van een “complex” dossier en wil op 26 november uitspraak doen.

ANP