Veehouderij veroorzaakt grootste milieuschade volgens PBL-rapport

DEN HAAG (ANP) – De veehouderij veroorzaakt uitgedrukt in euro’s de grootste schade door milieuvervuiling van alle economische deelsectoren in Nederland. Daarna volgen het wegverkeer, de elektriciteitsproductie en de zeescheepvaart. Onderzoekers van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) hebben dat berekend. In totaal veroorzaakt milieuverontreiniging volgens hun inventarisatie jaarlijks minstens 46 miljard euro schade.

Volgens de berekeningen komt 8,5 miljard euro per jaar voor rekening van de veehouderij, waarbij rundvee de grootste impact heeft. De uitstoot van de sector heeft zowel nadelen voor het klimaat en de natuur als voor de gezondheid van mensen.

Klimaatschade komt in dit geval hoofdzakelijk door de uitstoot van methaangas. Dat gas houdt warmte in de atmosfeer veel beter vast dan koolstofdioxide (CO2). Vooral koeien produceren veel methaan in hun pens. Het gas komt voornamelijk in de lucht doordat de dieren het uitademen en boeren laten.

Ammoniak

Natuurschade door veehouderij komt vooral door ammoniak, dat vrijkomt via dierlijke mest. Ammoniak (NH3) draagt het sterkst bij aan de overbelasting met stikstof van veel natuurgebieden.

Ammoniak veroorzaakt ook gezondheidsschade, vooral indirect: als de stof in de lucht reageert met stikstofoxiden en zwaveldioxide, ontstaat fijnstof. Wie daar veel aan wordt blootgesteld, loopt meer risico op hart- en vaatziekten, COPD, astma en longkanker. De onderzoekers noemen het “een cruciale katalysator”.

Mobiliteit

Als mobiliteit als één sector wordt beschouwd, spant die de kroon qua uitstoot en schade. Hier zijn stikstofoxiden de grootste boosdoener, met een schadebedrag van bijna 6 miljard euro per jaar. Die gassen komen bijvoorbeeld uit de uitlaten van benzine- en dieselauto’s en uit de schoorstenen van schepen.

Gezondheidsschade is de grootste schadepost volgens het rapport, dat is gebaseerd op cijfers over 2022. “Milieuvervuiling is zelden de primaire doodsoorzaak, maar levert een negatieve bijdrage aan de algehele gezondheid”, leggen de onderzoekers uit. “Daarom zijn het vooral ouderen en mensen met een zwakkere gezondheid die aan de gevolgen van milieuvervuiling komen te overlijden.” De kosten die daarvoor worden gerekend, gaan niet alleen om de medische behandeling. In het ‘Handboek milieuprijzen’ van onderzoeksbureau CE Delft, dat het PBL voor deze studie heeft gebruikt, wordt aan een verloren levensjaar een prijs van 85.000 euro toegekend.

ANP